TA'LIM XODIMLARINING SOG'LIG'IGA PSIXOLOGIK XAVF OMILLARI VA KASBIY STRESSNING TA'SIRI
Keywords:
ishning asabiy va hissiy tarangligi, xavf omillari, turmush tarzi, gigienik baholash, profilaktika dasturlariAbstract
Maqola zamonaviy o'qituvchilarning kasbiy salomatligi muammosiga bag'ishlangan. Kasbiy faoliyat bilan bog'liq bo'lgan o'qituvchilarning kasallanish xavfi va tuzilishi ko'rib chiqiladi. "Kasbiy charchash" sabablari aniqlandi. Zamonaviy o'qituvchining salomatlik xususiyatlarini o'rganishga qaratilgan turli empirik tadqiqotlar tahlili o'tkazildi. Natijalar sarhisob qilinib, o‘qituvchilarning kasbiy salomatligi buzilishining oldini olish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
References
1.Axmerova, S.G. O'qituvchining kasbiy faoliyati va salomatligi: monografiya / S.G. Axmerova. - M.: Ta'lim Arsenal, 2010 - 158, [2] b.
2.Ashurova M.D., Abdullayev G‘.A. Тibbiyot xodimlarining sogʻligʻiga taʼsir qiluvchi omillar va kasb kasalliklarning kelib chiqish sabablari / “Tibbiyotda yangi kun” № 5/55 2023-B. 56-59
3. Blinkov, A.N. Kasbiy tayyorgarlikning etishmasligi natijasida kasbiy charchash (ilmiy adabiyotlar tahlili asosida) /A.N. Blinkov, O.I. Lebedintseva // Akmeologiya. – 2018. – 1-son (65). – B. 27-32.
4. Buxtiyarov, I.V. Zamonaviy psixologik xavf omillari va kasbiy stressning namoyon bo'lishi / I.V. Buxtiyarov, M.Yu. Rubtsov, N.A. Kostenko // Rossiya Fanlar akademiyasining Samara ilmiy markazining yangiliklari. – 2014. – No 5(2). -B. 773-775.
5. Dorogina, O.I. Ishlash o'qituvchining kasbiy salomatligining asosiy ko'rsatkichi sifatida / O.I. Dorogina, A.A. Pecherkina // Ural Federal Universitetining xabarnomasi. Ser. 1. Ta'lim, fan va madaniyat muammolari. – 2017. – V. 23. – 2-son (162). – B. 81-87.
6. Ibraev, S.A. Aqliy mehnat bilan shug'ullanuvchi odamlarda kasbiy xavfning zamonaviy jihatlari (Adabiyot sharhi) / S.A. Ibraev, J.J. Jarilqosin, E.J. Otarov, C.U. Ismoilov // Xalqaro amaliy va fundamental tadqiqotlar jurnali. – 2017. – 3-son (1). – B. 62-65.
7. Pershina, E.O. Ijtimoiy-psixologik omillarning o'qituvchilarning ruhiy charchashiga ta'siri / E.O. Pershina // To'plamda: Zamonaviy fan va ta'limning nazariy va amaliy muammolari. Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallari, 2016. – B. 276-280.
8. Stepanov, E.G. Ta'lim xodimlarining sog'lig'iga ishlab chiqarish va noishlab chiqarish xarakteridagi psixo-ijtimoiy omillarning ta'siri / E.G. Stepanov, N.I. Simonova, T.K. Larionova [va boshq.] // Boshqirdiston tibbiy byulleteni. – 2016. – No 6 (66). – B. 108-113.
9. Fatxutdinova, L.M. Mehnatni muhofaza qilishni boshqarish tizimining ajralmas qismi sifatida ishdagi stressni monitoring qilish / L.M. Fatxutdinova, E.A. Leontyeva // Kasbiy va sanoat tibbiyoti. ekologiya. – 2018. – No 1. – B. 28–32.
10. Bogaert, I. Associations between different types of physical activity and teachers perceived mental, physical, and work-related health / I. Bogaert, K. De Martelaer, B. Deforche, P. Clarys, E. Zinzen // BMC Public Health. – 2014. – Vol. 14(534). – P. 2-9.
